Author: Zabalgarbi
El rol de Zabalgarbi en el desarrollo sostenible de Bizkaia
DEIA
Desde su puesta en marcha en 2005, Zabalgarbi ha implementado proyectos en descarbonización, eficiencia energética, responsabilidad social y desarrollo tecnológico. Con una gestión responsable que convierte los desechos en energía, la planta ha dado pasos importantes en la reducción del impacto ambiental y en la construcción de un modelo económico más responsable.
Es por ello que Zabalgarbi se alinea directamente con varios Objetivos de Desarrollo Sostenible (ODS) de la Agenda 2030 de Naciones Unidas, destacando el papel crucial de las alianzas estratégicas y colaborativas en el cumplimiento de estos objetivos, en particular el ODS17.
Economía circular
La planta de Zabalgarbi se puso en marcha con el objetivo claro de reducir el volumen de residuos que termina en los vertederos y convertir estos desechos en energía útil para la comunidad. Desde sus inicios, esta planta, ubicada en Bilbao, ha tratado casi 5 millones de toneladas de residuos no reciclables, una cantidad equivalente a llenar 8 veces el estadio de San Mamés.
Gracias a su avanzado modelo de valorización energética, Zabalgarbi transforma los residuos que no pueden ser reciclados en electricidad, generando aproximadamente el 35% de la energía que consumen los hogares de Bizkaia. Esta producción de electricidad permite reducir la dependencia de recursos fósiles y refuerza un modelo de economía circular en el que los residuos se convierten en un recurso valioso para la sociedad.
La planta también combina tecnologías punteras que le permiten maximizar la eficiencia y minimizar el impacto ambiental. Asimismo, representa un modelo de gestión de residuos capaz de adaptarse a las crecientes demandas actuales de sostenibilidad, proporcionando una solución segura y eficiente para los residuos no reciclables de Bizkaia.
Innovación y sostenibilidad
La innovación ha sido uno de los pilares sobre los que Zabalgarbi ha construido su éxito en la gestión sostenible de residuos. Desde 2023, la planta viene implementando varios proyectos para mejorar su eficiencia energética y reducir su huella de carbono.
Entre éstos, destaca la sustitución del filtro de mangas, una intervención de alto nivel técnico que ha permitido a la planta reducir sus emisiones de partículas en un 70%. Este proyecto, que tuvo una inversión de 7 millones de euros, refleja el compromiso de Zabalgarbi con la sostenibilidad y la salud ambiental en el territorio.
En reconocimiento a esta mejora tecnológica, la planta fue galardonada con el Premio Nova 2024 a la Innovación en la categoría de Gran Empresa, destacando su contribución a la innovación en procesos industriales y su compromiso con el medio ambiente.
Otro proyecto clave ha sido la implementación de la turbina fría, un sistema que ha permitido reducir el consumo de gas en un 36% en la planta. El objetivo de la compañía es llevar esta reducción hasta el 90% mediante un sistema más eficiente de sobrecalentamiento del vapor generado en Zabalgarbi, un proyecto que está previsto finalizar en 2025. Esta disminución en el consumo de gas representa un paso importante en la descarbonización de la planta y una contribución significativa a la reducción de emisiones en Bizkaia.
Hay que tener en cuenta que el año pasado, al tratar 207.796 toneladas de residuos que hubieran terminado en el vertedero, la instalación evitó la emisión de 282.855 toneladas de CO2, un logro significativo en términos de reducción de gases de efecto invernadero. Este resultado fue posible gracias a la operación constante de la planta bajo el coeficiente de eficiencia energética establecido, que Zabalgarbi cumple en todo momento.
La digitalización industrial también ha jugado un papel crucial en la planta, desarrollando un gemelo digital de su caldera, una herramienta de monitoreo y análisis que permite optimizar el mantenimiento y mejorar la eficiencia energética de los equipos. Este avance en digitalización permite realizar predicciones sobre el estado de los equipos y mejorar la eficiencia en la operación, lo cual se traduce en una mayor sostenibilidad y una reducción del impacto ambiental.
Impacto en la comunidad
Zabalgarbi mantiene a su vez un firme compromiso con la comunidad y con el bienestar de las personas, integrando iniciativas de apoyo social, igualdad y desarrollo profesional, que reflejan su visión de sostenibilidad inclusiva. La empresa ha implementado un conjunto de políticas y programas que buscan garantizar un entorno de trabajo seguro y saludable, impulsar la diversidad y promover la participación activa de su personal en decisiones clave de la organización.
En el ámbito social, la planta colabora con 49 asociaciones deportivas, culturales y sociales que apoyan a colectivos vulnerables, promueven el deporte y fomentan la cultura en Bizkaia. Estas alianzas incluyen el apoyo a asociaciones de infancia y personas en situación de vulnerabilidad, así como el fomento del deporte femenino para impulsar la igualdad. Además, la empresa incentiva el voluntariado corporativo, logrando que el 19% de su plantilla participe en actividades de apoyo a la comunidad, lo que refleja un alto nivel de implicación del equipo en proyectos de impacto social.
Asimismo, la empresa impulsa el desarrollo profesional de su plantilla mediante la formación continua en sostenibilidad, seguridad y habilidades técnicas. Esta capacitación fortalece las competencias del personal y fomenta una cultura de responsabilidad social y ambiental dentro de la organización, donde cada persona es un agente activo en la construcción de un futuro más sostenible y justo para la comunidad.
Contribución a los ODS
La actividad de Zabalgarbi está profundamente alineada con varios ODS, consolidando a la planta como un referente en la transición hacia una economía más limpia, inclusiva y eficiente en Bizkaia. Su modelo de valorización energética de residuos y sus programas de innovación son ejemplo de esta alineación, con especial énfasis en el cumplimiento de los ODS 7, 8, 9, 11 y 17.
En lo que respecta a éste último, destacan las colaboraciones de la planta con entidades públicas, empresas y la sociedad civil para avanzar hacia metas comunes de sostenibilidad. A través de estos esfuerzos, Zabalgarbi no sólo contribuye al desarrollo sostenible de Bizkaia, sino que también se posiciona como un modelo de gestión ambiental, innovación y responsabilidad social, impulsando al territorio hacia un futuro más equilibrado y resiliente.
Zabalgarbi 2030
En el camino hacia una transición ecológica sostenible, la visión de Zabalgarbi para 2030 se centra en seguir avanzando en sostenibilidad e innovación. Para ello, la planta tiene previsto la puesta en marcha de una serie de proyectos innovadores que, alineados con los más altos estándares tecnológicos y normativos europeos e internacionales, permitirán a la empresa reducir aún más su huella de carbono, y contribuir de manera significativa a los objetivos de descarbonización del territorio, avanzando así hacia un futuro más sostenible.
Bizkaiko Zabor Berziklategiak (BZB) ontziak sailkatzeko instalazioa berrituko du, gaitasuna hobetzeko eta eraginkorragoa izateko
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
BZBk ontziak sailkatzeko instalazioa berrituko du, eta horrela, 10 ontzi mota sailkatzeko gai izango da (lehen 7 ontzi mota), eta Bizkaia Estatuko erreferentea izango da hondakinen kudeaketaren arloan. Berrikuntza horri esker, teknologia aurreratuaren bidez ontzien sailkapena zehatzagoa eta efizienteagoa izango denez, birziklapenaren sektorea lehiakorragoa eta balio handiagokoa izango da. 17 milioi euroko inbertsioa izango da, eta 12 hilabetean amaituko da.
Arantza Atutxa, Ainhoa Salterain, Elixabete Etxanobe, Joachim Domröms eta Angel Hervella azalpenetan
Bizkaiko Zabor Berziklategia (BZB) lankidetza publiko-pribatuko ekimenak (Garbiker foru-sozietateren partaidetzakoa) eta Trienekens enpresak iragarri dute ontzi arinak sailkatzeko instalazio berria laster ezarri eta abiaraziko dela Amorebieta-Etxanon, gaur egungo kokalekuaren eta ondoko nabearen artean.
Gaur goizean, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak eta Joachim Domrös Trienekes-en jabetzaren akziodun nagusiak BZBren sailkapenerako instalazio berriaren proiektua aurkeztu dute. Azpiegitura berri horri esker, 7 ontzi mota sailkatzetik 10 mota sailkatzera igaroko da, eta horrela, Bizkaia estatu mailako erreferente izango da ontzi arinen sailkapenean.
Bisitan, ahaldun nagusiak nabarmendu duenez, sailkapen-planta berriak jasangarriagoak izateko aukera emango digu, eta Bizkaiak sektorean duen posizioa indartuko du, etorkizuneko plantek nolakoak izan behar duten erakutsiz
. BZBren instalazioa berritzeak sailkapen-prozesuak optimizatzea ekarriko du, eta horrek balio handiagoa emango dio birziklapenaren sektoreari, jasoko dituen materialak hobeto sailkatuta egon eta kalitate handiagokoak izango baitira. Proiektu hau etorkizunaren, ingurumenaren eta datozen belaunaldien ongizatearen aldeko apustu garbia dela azpimarratu du Etxanobek.
Proiekturako kontratua formalizatu ondoren, orain horniduraren prestaketa-fasean dago. Aurreikuspenen arabera, obrak 12 hilabete inguru iraungo du eta 7,5 milioi euroko inbertsioa egingo da. Instalazio berriak sailkapen-prozesu automatizatu bat izango du, eta aitzindari izango da punta-puntako hautaketa-sistema optikoen erabileran.
Instalazio berrian tratamendu-ahalmena handiagoa izango da, zehazki, urteko 23.000 tonatik 40.000 tonara pasatuko da, teknologia aurreratu horren erabilerari eta 4.500 metro koadroko okupazioari esker (egungo instalazioak baino 1.500 metro koadro gehiago). Eta, hain zuzen ere, tratamendu-ahalmen handiago hori dela eta, horrelako teknologia tamaina horretako instalazio batean erabiltzen duen lehenengo instalazioa izango da estatu osoan.
Instalazioa handituta, Bizkaiak ontziak sailkatu eta birziklatzeko ahalmena sendotuko du, eta ontzi arinen kudeaketa eraginkorra eta espezifikoa hobetuko du; horrela, Bizkaia sektorearen abangoardian jarriko da estatu mailan, eta Bizkaiko Toki-eskumeneko Hondakinen Kudeaketarako eta Prebentziorako 2030eko Plan Integralean jasotako instalazioak izango dira gure lurraldean.
Gaur egun, BZBk 21.500 tona ontzi baino gehiago tratatzen ditu urtean, eta berreskuratze-tasa kontuan hartuta, estatu osoan era horretako instalazio eraginkorrena da. Azpiegitura berriak instalazioaren ahalmen operatiboa handituko du, eta, gainera, Bizkaian gaika bildutako ontzi arinen sailkapena eta birziklapena hobetuko duenez, Bizkaiko jasangarritasunaren eta ekonomia zirkularraren helburuei nabarmen lagunduko die.
Proiektu honekin, BZBk berrikuntzarekin eta ingurumenarekin duen konpromisoa berresten du; izan ere, Bizkaiak funtsezko tresna bat edukiko du hondakinen kudeaketa jasangarrian aurrera egiteko, eta estatu mailan erreferentea izango da plastikoen sailkapenaren sektorean.
10 ontzi mota
Gaur egun, BZB instalazioak 7 ontzi-frakzio sailkatzen ditu. Handitze berriarekin, ahalmena handitu egingo da guztira 10 frakzio sailkatzeko, sailkapenaren zehaztasuna dibertsifikatuz eta hobetuz. Gaur egungo zatikien artean daude:
- Plastiko nahasketa: hortik bi eratortzen dira.
- PET: ur botilak, olio botilak eta abar. Sailkapen horretatik bi sailkapen berri sortuko dira.
- Film: hortik bi multzo eratorriko dira
- PEAD (dentsitate handiko polietilenoa): detergente-botiletan eta garbiketa-produktuen ontzietan erabiltzen da.
- Brika: janarientzako eta edarientzako geruza anitzeko ontziak.
- Material ferrikoak: hala nola kontserbako elikagai-latak, aerosolak eta metalezko estalkiak.
- Aluminioa: ontzi arinak, hala nola freskagarrien latak eta elikagaien erretiluak
Modernizazio horrekin, plantak hiru zati berri izango ditu:
- PET honela banatuko da:
- PET botila: edari-ontzietarako.
- PET erretilua: erabilera bakarreko elikagai-ontzietan erabiltzen da, fruta eta barazkietarako erretilu gisa.
- Plastiko nahasketatik bi azpifrakzio lortuko dira:
- PP (polipropilenoa): tapoietan eta norberaren zaintzarako produktuetan erabiltzen den materiala.
- PS (poliestirenoa): jogurt-ontzietan erabiltzen da.
- Filmen kategoria berriak:
- Polietilenoa: supermerkatuko poltsak eta elikagaien bilgarriak.
- Beste film plastiko batzuk: askotariko bilgarriak.
Ontziak bereizten dituen teknologia berria
Instalazio berriak automatizazio handiagoko sailkapen-prozesu bat izango du, eta estatu mailan aitzindari izango da adimen artifizialeko sistema duten punta-puntako hautaketa-sistema optikoen erabileran. Teknologia horren bidez, 10 ontzi-familia zehaztasunez sailkatu ahal izango ditu, eta horrek nabarmen hobetuko ditu prozesuaren errendimendua eta eraginkortasuna.Etxanobe:Proiektu hau etorkizunaren, ingurumenaren eta datozen belaunaldien ongizatearen aldeko apustu garbia dela.
El país que reutiliza su propia basura como energía y hasta compra ‘la mierda’ de sus vecinos
EL ECONOMISTA
El sistema de recogida de residuos por contenedores de colores está muy extendido por toda Europa desde hace bastantes años. Aunque en España el método se haya estancado en los depósitos verdes (vidrio), azules (cartón), amarillos (plásticos y envases) y marrones (residuos orgánicos), otros países llevan la delantera con sistemas de retorno de latas y envases en los que el consumidor abona un precio extra por el recipiente para asegurar el retorno de este. En otros países como Bélgica y Reino Unido se toman bastante en serio el reciclaje y llegan a multar a quienes no lo hacen correctamente.
Pero, dentro de este contexto, Suecia sobresale como el país que más recicla del mundo, con una tasa de reciclaje de prácticamente el 100%. Es más, el país nórdico utiliza casi la mitad de esos residuos para fabricar energía en sus más de 30 centrales eléctricas repartidas por todo el territorio.
Bizkaiko Batzar Nagusiek Toki Eskumeneko Hondakinak Prebenitzeko eta Kudeatzeko Plan Integral barria onartu dabe
BIZKAIKO BATZAR NAGUSIAK
Bizkaiko Toki Eskumeneko Hondakinak Prebenitzeko eta Kudeatzeko Plan Integrala (BHPKPI 2030) jasoten dauen Foru Arau proiektua behin betiko onartu da gaur Gernikan egin dan Bizkaiko Batzar Nagusien osokoan. Orokorrean, hamarkadatik geratzen danerako (2024-2030) tokiko hondakinak kudeatzeko ibilbide orri horren helburu nagusiak hondakinen sorrerea % 15 murriztea eta sortzen diran 5 kilotatik 4,9 berreskuratzea dira. Ekonomia zirkularra sustatzeko, birziklapena hobetzeko eta hondakinen sorrerea murrizteko neurriak jasoten dituan plana Bizkaiko Batzar Nagusien gehiengoagaz sortu da, aldeko 33 boto (Euzko Abertzaleak, Euskal Sozialistak eta Bizkaiko Talde Popularra), abstentzino 2 (Elkarrekin Bizkaia) eta kontrako 15 (EH Bildu) jaso ditualako.
Arauaren helburua, dokumentuak berak jasoten dauenez, da “Bizkaia hondakinen prebentzinoan eta kudeaketan erreferentziazko puntu bihurtzea, hondakinak murriztuz eta ahalik eta gehien aprobetxauz, berrerabilpena eta birziklapena edo balorizazino materiala lehenetsiz beste edozein tratamentu motaren ganetik”. Zenbakietan, hondakinen ibilbide-orri horren helburua da Bizkaiak bere hondakinen % 76,61a materialki balorizetea (% 70,97a berrerabiltzea edo/eta birziklatzea eta % 5,64a konpostetea), % 20,90a energetikoki balorizetea eta, hondakin horreek tratau ostean % 2,49a behin betiko deuseztatzera bideratzea.
Zifra horreetara heltzeko, Arantza Atutxa Ingurune Naturala eta Nekazaritza Sustatzeko diputatuak adierazo dauenez, hondakinen plangintzaren erreferentziazko dokumentuak “8 helburu estrategiko, 13 programa eta 47 jarduera zehatz” gauzatzea aurreikusten dau datozan sei urteetarako. Ibilbide-orri horren marrazkian, Aldundiko arduradunak azpimarratu dau funtsezkoa izan dala lurraldeko 94 udalek eta 5 mankomunidadek parte hartzeko edegi zan eta horreen eretxiak jasoteko balio izan eban prozesua. Bizkaiko eskualde guztietan 11 topaketa egin eta gero 169 ekarpen lortu ziran. Talde politiko guztietako ordezkariek osatzen daben Bizkaiko Iraunkortasunerako Kontseiluan aurkeztutako dokumentua “aho batez” onartu zan.
Parte-hartzeko prozesu horren ostean, 200 orrialde baino gehiagoko planak Batzar Nagusietako taldeen 14 zuzenketa-eske jaso ebazan. Ingurune Naturala eta Nekazaritza Sustatzeko batzordeak aldeko botoa emon eutsen irailaren 18an aldaketa horreetako seiri; Foru Gobernuari eusten deutsien Batzar Nagusietako talde biek (Euzko Abertzaleak eta Euskal Sozialistak) batera planteautakoei, gehienak herritarrek aurkeztutako alegazinoak, hain zuzen be. Aldaketa horreek zerikusia eben, besteak beste, hondakinen kudeaketearen inguruko datuak Gardentasunari buruzko Foru Arauaren arabera argitaratzeko kapituluan hobekuntzak sartzeagaz eta bilketarako ibilgailuen kilometrajea murrizteagaz.
Beste alde batetik, saio haretan, oposizinoak aurkeztutako zuzenketa-eskeek ez eben ibilbide bera izan, eta gaur aztertu dira barriro. Batzordeak ez ebazan onartu Talde Berezia-Elkarrekin Bizkaia taldeak erregistrau dituan zuzenketa-eske biak eta EH Bilduren 6 aldaketak. Bizkaiko Talde Popularrak ez eban zuzenketa-eskerik aurkeztu. Gaur, ostera, Euzko Abertzaleak eta Euskal Sozialistak taldeek, batzordean iradoki eben lez, batzordearen erespenean aldaketa bi sartzea erabagi dabe, biak Talde Berezia-Elkarrekin Bizkaia taldeagaz negoziauta.
Lehenengo aldaketan, planaren kudeaketea eta jarraipenerako prozedurea ezartea sartu da arauan, tresna bigaz: barne jarraipenerako batzordea eta eragileen batzordea, Aldundiak, Garbikerrek, udalek, mankomunidadeek eta “Bizkaiko hondakinen kudeaketearen arloan ordezkagarritzat hartu daitekezan gizarte taldeek” osatuta.
Ganera, Batzar Nagusietako hiru taldeek beste erdibideko zuzenketa-eske bat sinatu dabe, arlo horretako tokiko politiken orientazinoa marketako “erakunde mailako gogoeta estrategikorako gunea” sortzeko. 7/2022 Legea kontuan izanda, 5.000 biztanle baino gehiago dituen udalerriek tokiko prebentzino-plan espezifikoa aurkeztu beharko dabe.
Oposizinoko taldeek akats batzuk ikusi deutsiez planari. Elkarrekin Bizkaia taldeko Richar Vaquerok, erakundeetakoak ez diran kanpoko eragileen parte-hartze faltea deitoratu dau. Diego Pagadigorria popularrak 2030erako helburuak beteteko zailtasuna aitatu dau. Bere aldetik, Raúl Méndezen ahotan EH Bilduk esan dauenez, plana “oso berandu dator” eta bide “kontinuistea” aukeratzea dakar. Talde horren aldaketek ez dabe aurrera egiteko babesik lortu. Koalizino abertzaleak Zabalgarbi ixteko plana, hondakinak murrizteko erabiltzailea identifiketako sistemea, bilketan kudeaketa zuzenagoa izatea, gordailutzeko eta ontziak itzultzeko sistemak sartzea edo aholku batzorde bat sortzea planteau dau, beste batzuen artean.
Halanda be, Juan Otermin sozialistarentzat plana “asmo handikoa” da, eta Bizkaia lurralde “jasangarriagoa, garbiagoa eta ingurumenagaz konprometituagoa” bihurtuko dau. 2030ean Bizkaia hondakinen kudeaketearen arloan “erreferente” izatea da helburua, hiru zutabetan oinarrituta: hondakinen murrizketea, kudeaketa eraginkorra eta ekonomia zirkularra.
Ildo berean, Jesus Lekerikabeaskoa bozeroale jeltzaleak planaren onurak azpimarratu ditu. Hasteko, foru-arau batean oinarritzen da, eta hori ez zan derrigorrezkoa. Onartu dauenez, “gura baino denpora gehiago” behar izan da, baina urte honeek erakundeen eta herritarren parte-hartzea areagotzeko balio izan dabe, hondakinen kudeaketan jarduketa garrantzitsuak gauzatzen ziran bitartean. Bizkaiko Iraunkortasunerako Kontseiluan horri babesa emon ostean, Lekerikabeaskoak EH Bilduren kontrako botoa kritikau dau, talde horren “larregizko aktuazinoa” eta akordioak lortzeko “borondate faltea” erakusten dauelako.
Batzar Nagusien aginduen betetea
Beste alde batetik Foru Aldundiak azken hamabi hilebeteetan, 2023ko irailaren 1etik 2024ko irailaren 1era bitartean, onetsi diran arauz besteko proposamenak eta mozinoak beteteari buruzko ohiko txostena aurkeztu dau osokoan. Epealdi horretan, Bizkaiko Batzar Nagusiek guztira 13 agindu parlamentario onartu ebezan, horreetatik bost mozinoak eta zortzi arauz besteko proposamenak. Aldundiak baieztu dauenez, ekimen “guztiak” martxan dagoz, plangintza-fasean (3), gauzatze-fasean (8), edo amaituta (2).
Bizkaiko Foru Aldundiak “egoki” bete dau Bizkaiko Batzar Nagusien agindua, bere eskumenei eragiten deutseen, eta azkenean “12” izan diran, ekimenetan beharrezko neurriak martxan jarriz, Ager Izagirre Herri Administrazio eta Erakunde Harremanetarako diputatuak emondako datuen arabera. Beste ekimen bat Ur Partzuergoari zuzenduta egoan. Aldundira zuzendutako aginduen erdia (6) Garraio, Mugikortasun eta Turismorako Sailera bideratu dira.
Oposizinoko taldeek penagarritzat jo dabe azkenengo 12 hilebeteetan Batzar Nagusietako taldeek planteau dituen arauz besteko 60 ekimenetatik 13 baino onetsi ez izana.
Kargu publikoen izentatzeak eta garraio publikoa
Beste alde batetik, osokoak, kontroleko azkenengo osokoan itaun banatan eztabaidatu ziran EH Bilduren mozino bi eztabaidatu ditu. Koalizino abertzaleak, alde batetik, aldaketa “politikoa” eskatu dau 16 foru erakundeetako arduradunak izentatzeko prozesuan, publizidade, gardentasun, meritu, bardintasun eta gaitasun printzipioak errespetau daitezan. Batzar Nagusietako beste talde bakar batek be ez dau babestu Iker Casanova EH Bilduko bozeroalearen eretxiz kalidade demokratikoan eta herritarrei eskainiko litxakiezan zerbitzuetan “aurrerapausua” izango litzateken neurria.
Ondoren, saioa garraio publikoaren inguruko hiru ekimen parlamentariogaz amaitu da. Lehenengo eta behin, mozino baten bitartez, EH Bilduk eskatu dau Bizkaiko Garraio Partzuergoari disuasino aparkalekuen erabilerearen “azterketa orokorra” egin daiala eskatzea, eta bere eskariak arrakastea lortu dau. Koalizino abertzaleak adierazo dauenez, mozino hori joan dan hilean politika orokorreko osokoaren bigarren saioan onartu zan ebazpenaren “osagarria” da. Gobernuari eusten deutsien taldeen eretxiz, Aldundia egiten ari dan eta Jaurlaritzaren akordioan jasoten diran lanak “indartzen” ditu.
Azterlan hori Bizkaiko Garraio Publikoaren 2018-2028 Plan Estrategikoa eguneratzeko ariketaren barruan egin beharko da, eta gaur egungo erabilerea handitzeko eta erabiltzaile barriei zerbitzua ezagutarazoteko neurriak, etorkizunean egon daitekezan kokalekuak identifiketako ariketea, eta trenbide sistematik harago doan intermodalidadearen planteamentua jaso beharko ditu.
Beste alde batetik, Talde Berezia-Elkarrekin Bizkaia taldeak, arauz besteko proposamen baten bitartez, beste azterlan bat egitea planteau dau, kasu honetan Bizkaibus zerbitzuaren “kudeaketa publiko zuzenerako bideragarritasuna ezagutzeko”. Proposamena aurkeztu dauen taldeak onartu ez dauen osoko zuzenketa-eskean, Euzko Abertzaleak eta Euskal Sozialistak taldeek “prestazinorako kudeaketa-alternatiben azterlan bat egitea proponidu dabe, dimentsino askotako ikuspegitik: estrategikoa, ekonomikoa, finantzarioa, teknikoa, soziala, jasangarritasunekoa eta juridikoa”. Talde morearen ekimena bertan behera geratu da, aldeko 16 botogaz (Elkarrekin Bizkaia eta EH Bildu) eta kontrako 33 botogaz (Euzko Abertzaleak, Euskal Sozialistak eta Bizkaiko Talde Popularra).
Bukatzeko, osokoak ez dau onartu Bizkaiko Talde Popularrak aurkeztu dauen arauz besteko proposamena, Aldundiari “Bizkaiko herrigune nagusiak” lotuko dituan eguneroko garraio publikoko zerbitzua bultzatu daian eskatzeko. Onartu ez dan beste zuzenketa-eske batean azaldutakoaren arabera, Foru Gobernuari eusten deutsien taldeak prest egozan Aldundiari eskatzeko, Bizkaibus zerbitzuaren eskaintza barriaren barruan, “lanegunetan ordutegiak zabaltzea, jaiegun bezperetan eta jaiegunetan ordutegiak luzatzea eta jaiegunetan gaueko zerbitzua emotea” kontuan hartu dagiala.
Hondakinak Kudeakeatzeko Plan Integralak Bizkaiko Batzar Nagusietako lehenengo izapidea igaro dau
BIZKAIKO BATZAR NAGUSIAK
Bizkaiko Toki Eskumeneko Hondakinak Prebenitzeko eta Kudeatzeko Plan Integrala (BHPKPI 2030) jasoten dauen Foru Arau proiektua batzordean tramitau da, Foru Aldundiak aurkeztutako testuan 6 aldaketa gehituta. Orokorrean, hamarkadatik geratzen danerako (2024-2030) tokiko hondakinak kudeatzeko ibilbide orri horren helburu nagusiak hondakinen sorrerea % 15 murriztea eta sortzen diran 5 kilotatik 4,9 berreskuratzea dira, Arantza Atutxa Ingurune Naturala eta Nekazaritza Sustatzeko diputatuak joan dan bagilean informazino batzorde batean laburtu ebanez.
200 orrialde baino gehiago dituan dokumentuak Batzar Nagusietako taldeen 14 zuzenketa-eske jaso ditu. Ingurune Naturala eta Nekazaritza Sustatzeko batzordeak aldeko botoa emon deutsie gaur foru Gobernua eusten daben talde biek batera proponidu dituen 6 aldaketei. Sei aldaketa horreetako gehienak herritarren alegazinoak ziran. Aldaketok zerikusia dabe, besteak beste, hondakinen kudeaketeari buruzko datuak Gardentasunari buruzko Foru Arauaren arabera argitaratzeko kapituluan izandako hobekuntzeagaz eta bilketarako ibilgailuen kilometrajea murrizteagaz.
Zabalgarbi en 2024: consolidación en sostenibilidad e innovación tecnológica
CADENA_SER
Zabalgarbi continúa consolidando su posición como un actor clave en el sector de la economía circular de Bizkaia. En 2024, la planta ha seguido implementando soluciones tecnológicas de vanguardia para optimizar el rendimiento energético y fortalecer su compromiso con la sostenibilidad. Entre los avances más destacados se encuentra la puesta en marcha del nuevo filtro de mangas, completada en 2023 con una inversión de 7 millones de euros.
Esta nueva tecnología permite reducir en un 50% la emisión de partículas en el aire y mejorar aún más la eficiencia del proceso industrial de Zabalgarbi. Ello no solo ha hecho que la planta siga cumpliendo con los más altos estándares europeos, sino que la ha posicionado como un referente en la adopción de soluciones innovadoras en el sector de la gestión de residuos.
Asimismo, facilita un mantenimiento más ágil y contribuye a la durabilidad de los equipos. De esta forma, la empresa mantiene su apuesta por la sostenibilidad, sin comprometer la capacidad de producir de manera eficiente energía para los hogares.
Alex Pelaez Astorkia: “Bizkaia tiene un potencial enorme para desarrollar su infraestructura verde-azul”
EYS MUNICIPALES
Marcándose como objetivo primordial alcanzar la neutralidad climática para 2050, Bizkaia ha comenzado a trabajar en el diseño e implementación de mecanismos que le permitan alcanzar esta meta. En un intento por aglutinar la diversidad biológica y paisajística con los aspectos socioeconómicos y culturales de la región, la Diputación Foral se encuentra actualmente perfilando uno de sus proyectos más ambiciosos hasta la fecha: erigir para el territorio histórico de Bizkaia una Infraestructura verde-azul. Esto es, una red ecológica que integre zonas naturales, seminaturales y otros elementos ambientales para contribuir a mejorar la calidad ambiental de la región y los paisajes que la conforman.
En palabras de Alex Pelaez Astorkia, Director General de Medio Ambiente en la Diputación Foral de Bizkaia, se trata de “una inversión de futuro en los ecosistemas” que promete contribuir a la adaptación del territorio a los efectos climáticos. En esta pieza el experto desgrana las claves de esta nueva planificación urbanística sostenible, la incidencia positiva que se espera tenga en el territorio, de qué manera se están coordinando las administraciones para acelerar su puesta en marcha y los distintos desafíos que enfrentan.
Bizkaiak hondakinen kudeaketari lotutako udal eta mankomunitateen 55 proiektu finantzatzen ditu, 1.000.000 eurorekin
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Finantzaketa hori tokiko erakundeak sustatzera eta laguntzera bideratutako laguntza-lerroari dagokio, hondakinen prebentzioa, berrerabilera, konpostajea eta gaikako bilketa sustatzeko eta fiskalitate berdea ezartzen laguntzeko jarduerak gara ditzaten. Haren zatirik handiena, 452.328,95 euro, udal-eremuko 20 erakunderen ingurumen-prebentzioko eta -hezkuntzako beste hainbeste proiektutarako erabili da.
Bizkaiko Foru Aldundiak, aurten, lurraldeko udal eta mankomunitateen 55 proiektu finantzatuko ditu, milioi euro batekin. Diru hori Foru Erakundeak toki-erakundeok zenbait jarduera garatzeko urtero sustatzeko dirulaguntza-lerroari dagokio; alegia, Europar Batasunak ezarritako hierarkiaren arabera ezarritako helburu orokorretan aurrera egiteko aukera emango duten jarduerak. Azken batean, hondakinen sorreraren prebentzioa areagotzeko eta hondakinen berrerabilera, konpostajea eta gaikako bilketa sustatzeko.
Guztira, 28 udalek eta mankomunitatek aurkeztu dituzte proiektuak laguntza-ildo horretan, 2.466.656,49 euroko guztizko zenbatekoarekin. Diruz lagundu daitezkeen jarduketekin bat zetozenak aztertu eta dekretuan jasotako hautaketa-irizpideak aplikatu ondoren, 55 proiektu hautatu dira, dekretuan jasotako sei dirulaguntza lerrori dagozkienak. Zehazki, laguntzak honela banatu dira:
- 452.328,95 euro erabili dira ingurumen-prebentzioarekin eta -hezkuntzarekin lotutako hogei proiektu diruz laguntzeko.
- Beste 310.094,42 euro, berriz, hondakinak kudeatzeko baliabideetan inbertitzeko hamabi proiekturen artean banatu dira.
- Bestalde, aholkularitza teknikoko eta prestakuntzako 15 proiektutarako 175.528,12 euro bideratu dira.
- Bilketa espezifikorako lau proiektu ere finantzatu dira 36.070,56 eurorekin.
- Hondakinak biltzeko eta kontabilizatzeko prozesua digitalizatzeko hiru proiektuk 17.072,45 euro jaso dituzte.
- Azkenik, gainerako 8.905 euroak hondakinak biltzeko ibilgailu bat erosteko, berotegi efektuko gasen emisioak murrizteko hobekuntza teknologikoak barne hartzen dituena.
Aurten, dirulaguntzen dekretuak diruz lagundu daitezkeen jarduera berriak jaso ditu, hala nola aire zabaleko ekitaldi publikoetan hondakinak sortzea saihesten duten material berrerabilgarriak erostea edo honako hauek biltzeko edukiontzi bereziak erostea: etxeko toxikoak eta sukaldeko tresnak, , ontziak ez diren plastikoak, zurak eta metalak, partikularren lurrak eta obra-hondakinak edo kafe-kapsulak, besteak beste. Eta udal eta mankomunitate batzuek hiru jarduera hauetarako laguntzak eskatu dituzte deialdi honetan: material berrerabilgarriak erostea, edukiontziak etiketatzea edo binilatzea, eta sakabanatutako zaborra biltzeko, kontabilizatzeko eta haren ezaugarriakzehazteko ekitaldiak antolatzea.
Bizkaiak hondakinen arloko ikerkuntza, esperimentazioa eta sentsibilizazioa bateratuko dituen zentroa izango du udazkenean
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak Waste Lab Bizkaia (WLB) proiektua aurkeztu du gaur. Hondakinen prebentzioaren eta kudeaketaren arloan ikertzeko eta esperimentatzeko zentro berria da WLB, eta gai horren inguruan sentsibilizatzeko eta esperientziak trukatzeko gunea ere izango da. Ekipamendu berriak aurtengo udazkenean zabalduko ditu ateak Bizkaiko Zientzia eta Teknologia Parkean, gure herrialdea arlo horretan erreferente izateko helburuz.
Zentro berria taxutu eta garatzeko, Bizkaiko Foru Aldundiak honako hauen laguntza jaso du: Aclima Euskadiko Ingurumen Enpresen Klusterrarena, proiektuak zuzenean eragindako sektorea den aldetik, eta sormen-industriak biltzen dituen EIDE Euskal Diseinuaren Elkartearena, industria horiek proiektu honetan eragile garrantzitsuak direnez.
Entitate horiekin ezarritako sinergiari esker, ikerketa- eta esperimentazio-zentro gisa eratutako proiektua sortu da, non zenbait baliabide material baitaude (ekipamenduak eta lehengaiak) zeregin horietan ari diren eta zenbait kolektibotatik datozen pertsonen eskura. Pertsona horiek instalazioak bisitatzen dituztenekin jardun ahalko dute, han garatuko den sentsibilizazio- eta dibulgazio-jardueraren barruan.
Sei kolektibori zuzendutako zentroa
Waste Lab Bizkaia zentroak balio-proposamen bereizia eskainiko du, sei kolektiboren beharrizan eta itxaropenei egokitua:
- Hondakinak sortzen edo kudeatzen dituzten enpresak eta horiek biltzen dituzten klusterrak: zentroak aukera emango die negozio-, zerbitzu- eta produktu-aukera berriak ezagutzeko eta proiektatzeko, bai eta baterako proiektuak garatzeko ere.
- Unibertsitateetako, teknologia-zentroetako, I+G+b-ko unitateetako eta Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzaren Euskal Sareko ikertzaileak: lankidetzan aritzeko eta informazioa eta ezagutza trukatzeko gune bat eskainiko zaie.
- Hondakinen arloan eskumena duten toki-erakundeak: zentroan, beren eskumenak garatzeko aholkularitza, prestakuntza, ikerketa eta laguntza aurkituko dute.
- Lanbide-heziketako eta goi-mailako hezkuntzako ikasleak, hondakinen balorizazioaren alorrekoak. Ikasketak osatzeko prestakuntza praktikoa, etorkizuneko enplegu-esperientzia bat edo pentsamendu analitikoa garatzeko beharrezko ezagutzak jaso ahalko ditu kolektibo horrek, WLBn.
- Zentroa sormen-industrietako, eta teknologia- eta ekonomia-arloetako profesionalei ere zuzenduta dago: aukera emango die ekonomia zirkularrean, truke-proiektu eta -ekitaldietan, konexio berrietan eta abarretan ardaztutako sare aktibo batean integratzeko.
- Eta, azkenik, herritarrak dira Waste Lab Bizkaiaren sentsibilizazio-, kontzientziazio-, dibulgazio-, behaketa-, esperimentazio- eta herritarrentzako informazio-jardueren jasotzaileak. Zentroak norbanakoen eta antolatutako taldeen bisitak hartuko ditu, bai hezkuntza-eremukoak, bai erakunde soziokulturaletakoak eta auzoetakoak.
Hiru maila, askotariko jarduera eta publikoekin
Aipatutako taldeek elkarrekin jardungo dute Waste Lab Bizkaian. Izan ere, zentroa elkarren segidan antolatutako hiru mailatan banatuta egongo da, bakoitza bere jarduerekin eta publiko jakin bati zuzenduta.
- «Kalea» izeneko gunea, zentroaren goiko maila eta bertara sartzeko atea, sentsibilizazioan eta dibulgazioan ardaztuta egongo da. Publiko orokorra hartuko du. Ibilbidea hasteko, Bizkaian minutuero sortzen diren 1.285 kilo hondakinen azpitik igaro eta gero, paletekin eraikitako harmailetan eseri ahalko dira, pantaila handi batera eta beste elementu interaktibo batzuk dauden eremura begira. Harmailetatik, plastikozko botilen igerilekura jaisten da, talde-txirrista batetik, hondakinen munduan erabat murgiltzeko. Eta, aurrerago, erakusketa-eremuan, hondakinak ikusi ahal dira, gertutik, eta birziklatu ondoren nora eramaten dituzten. Analisirako gune bat da, hondakinen identifikazio, kategorizazio eta bilakaerari buruzko informazioa ematen duena. Herritarrak sentsibilizatzea ere bilatzen da, escape room baten bidez eta edukiontziak biltzeko simulazioaren bitartez, besteak beste.
- Hurrengo maila, «Auzoa», zentroko egoiliarren elkarbizitzarako lan-espazio handi bat da, dokumentazio-gune bat eta lan-gelak dituena. Ikerketarako eta esperimentaziorako eremua da hura. Hondakinen balorizaziora bideratuta dago, batez ere, eta berrikuntzak bilatzen ditu materialen, produktuen, zerbitzuen, sistemen eta hondakinak kudeatzeko politiken alorretan. Era berean, maila horretan zenbait diziplinatako profesionalen arteko harremana sustatuko da, proiektuak garatzeari eta hibridatzeari buruz dituzten ezagutzak konektatu ditzaten.
- Eta, aipatutako bi guneen artean, «Plaza» dago: topaketak, baterako sorkuntza eta testeoa egiten diren tokia. Han biltzen dira publiko orokorra, WLBn lan egiten duten eragileak eta toki-erakundeak —azken horiek funtsezkoak dira agertoki horretan—. Guneak moldatu egin daitezke, publikoaren eta garatuko den dinamikaren arabera. WLB, beraz, han esku hartzen duten pertsonen eta erakundeen arteko harremanaren eta iritzi-trukearen bidez ezagutza transferitzeko eta sentsibilizatzeko lekua da. Horrez gain, prestakuntza eskaintzeko (amateurra eta aditua), eta gure ingurunean hondakinen tratamenduaren eta balorizazioaren arloan garatutako jardunbide onenen zabalkundea egiteko helburua ere badu zentroak.
La valorización energética, un pilar fundamental en la transición hacia la economía circular y energética de Europa
EFE VERDE
En la búsqueda de una economía más circular, la Unión Europea ha establecido metas ambiciosas que nos desafían a repensar cómo gestionamos nuestros recursos.
Estos objetivos no solo promueven el reciclaje de materiales, sino que también buscan reducir drásticamente la eliminación de residuos en vertederos. Al hacerlo, nos obligan a recuperar tanto la materia como la energía contenida en los residuos, transformando lo que antes considerábamos desechos en valiosos recursos para un futuro más sostenible.