Bizkaian, 2022an, %52,7ra igo da birziklatzeko gaikako bilketa, eta 8.173 tona hondakin gutxiago sortu dira
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Hondakin-ekoizpenaren murrizketa (% 1,25) nabarmenagoa da gainerako zatikian besteetan baino, eta horrek esan nahi du azken urteetan hondakinen ekoizpena murrizten ari dela. Frakzio organikoaren bilketan izandako hazkunde-joera (% 2,93tik % 3,30era) mantentzen da, eta, balio absolutuetan, % 12,77ko igoera egon da 2021. urtearekin alderatuta. Bizkaiko Foru Aldundiak lurraldeko hondakinen plan berria izapidetzen jarraitzen du. Plan horrek, datozen hilabeteetan, ingurumen-eraginaren gaineko ebaluazioaren behin betiko txostena jasoko du, Gobernu Kontseiluak onartu eta Batzar Nagusietara izapidetzeko bidali aurretik.
Gaikako bilketa-tasak azken urteetako hazkundeari eutsi dio, eta berriz ere gora egin du, % 52,7ra iritsi arte, Bizkaiko Foru Aldundiaren Hondakinen Behatokian jasotako datuen arabera. Tasa hori iazkoa baino 1,2 puntu handiagoa da, eta 2019koa baino bi puntu gorago dago. Ekitaldi horretan, % 50eko tasa gainditu zen lehenengo aldiz, Hiri Hondakinen Bigarren Plan Integralaren helburua zena. Gaikako bilketaren gorakadarekin batera, nabarmentzekoa da 2022an sortutako hondakinen kopurua murriztu dela, zehazki, 8.173 tona bildu ziren, hau da, 2021ean baino % 1,27 gutxiago.
Gaikako bilketaren hazkunde hori gainerako zatikiaren bilketaren (14.000 tona) beherakada nabarmenaren ondorio da, batez ere. Baina hazkunde horretan, frakzio organikoaren bilketaren hazkundeak ere izan du eragina; izan ere, azken ekitaldietako goranzko joerari (% 3,30ekoa 2022an) eutsi dio, hau da, 2021ean baino puntu bat gehiago; horrela, 2021ean 16.603 tonatik 2022an 19.673 tona izatera igaro da. Kopuru absolutuetan, beraz, hazkunde hori % 12,77koa da aurreko urtearekin alderatuta.
Paper-kartoiaren eta beiraren bilketak, ohi bezala, bolumen handienekoak dira, 78.236 eta 28.934 tona, hurrenez hurren. Ontzi arinen bilketaren kopurua antzekoa da (20.843 tona).
Hondakinen sorreraren murrizketa ez da iristen 2020an izandako kopurura konfinamenduak eta pandemiak eragindako murrizketek ekarri zuten ohitura-aldaketaren ondorioz; hala ere, jauzi kuantitatibo garrantzitsua da urte horren aurreko ekitaldiekin alderatuta, adibidez, 2019ko ekitaldiarekin (648.164 tona) eta 2018koarekin (646.574 tona). Beraz, esan daiteke adierazle horrek ere portaera positiboa duela hondakin gutxiago ekoizteko ezarritako ingurumen-helburuak lortzeko.
Hondakinak kudeatzeko plan berria izapidetzen ari da
Lurraldean sortzen diren hondakinak murrizteko helburu hori Bizkaiko Foru Aldundiak hondakinak kudeatzeko plan berrian ezarritako helburuetako bat da; gaur egun plan hori izapidetzen ari da. Izan ere, aste honetan berriro aztertu da Jasangarritasun Kontseiluan, eta hurrengo hilabeteetan Ingurumen Inpaktuaren Ebaluazioaren behin betiko txostena lortzea espero da. Une horretatik aurrera, planaren testua behin betiko onartuko da foru-erakundearen gobernu-kontseiluan, eta, ondoren, Batzar Nagusietara bidaliko da, izapidetu eta onar dezaten.
Hamarkada honetan gure lurraldean hondakinak kudeatzeko oinarriak ezartzen dituen dokumentuan lehentasunezko helburutzat jotzen da hondakinen sorrera % 15 murriztea eta sortutako 5 kilo hondakinetik 4,9 berreskuratzea (haietatik 4 kilo ekoizpen-katean sartuko dira berriro, eta beste 0,9 kiloak energia berriztagarria sortzeko baliatuko dira). Plan hori garatuta, Bizkaiak 2030ean lortuko du bere hondakinen % 76,61 materialki balorizatzea (% 70,97 berrerabiltzea eta/edo birziklatzea eta % 5,64 konpostatzea), % 20,90 energetikoki balorizatzea eta hondakin horiek tratatu ondoren % 2,49 betiko ezabatzera bideratzea.
Hauek dira planaren beste helburu batzuk:
- 2019. urtearekin alderatuta, % 20 murriztea ontzi arinen hondakinen sorrera.
- Berrerabiltzeko prestaketa-tasa % 20 hobetzea.
- Etxeko hondakin arriskutsuen, ehunen, sukaldeko olioen, tamaina handiko hondakinen eta TEEH hondakinen gaikako bilketaren % 100 estaltzen dela bermatzea, eta udalerrietan biohondakinak bereizita biltzea.
- Herritarren eta eragile ekonomikoen informazioa eta ideia berritzaileak ingurune digitalizatu eta elkarlaneko batean integratzea, hondakinak kudeatzeko sistema etengabe hobetzeko tresnak eta palankak sortzea ahalbidetzeko.
- Hondakinak kudeatzeko sistema integratua izatea lurralde osoan, eta haren ekonomia- eta ingurumen-iraunkortasuna ziurtatzea, udalekin eta mankomunitateekin lankidetzan.