Category: Sin categoría
Bizkaiak Euskadi ordezkatuko du Hondakinen Prebentziorako Europako Astean, Bizkaia Repara kanpainarekin
Bizkaiak administrazio publikoen kategorian ordezkatuko du Euskadi, produktuen konponketa eta hondakinen prebentzioa sustatzen dituen ‘Bizkaia Repara’ kanpainarekin. Hondakinen Prebentziorako Europako Astearen helburua da jardunbide jasangarriak sustatzea eta baliabideen kudeaketa arduratsuari buruz sentsibilizatzea. Ekimen horren bidez, Bizkaiko Foru Aldundiak indartu egiten du jasangarritasunarekin eta ekonomia zirkularrarekin duen konpromisoa, eta ingurumen-inpaktua murriztearen eta ohitura arduratsuak sustatzearen garrantzia nabarmentzen du.
Bizkaiak administrazio publikoen kategorian ordezkatuko du Euskadi Hondakinen Prebentziorako Europako Astean, produktuen konponketa eta hondakinen prebentzioa sustatzeko diseinatutako ‘Bizkaia Repara’ kanpainari esker. Europako Batzordeak bultzatutako eta Euskadin koordinatutako aste honen helburu nagusia da ekintza jasangarriak sustatzea, elikagaien xahutzea murrizteko eta herritarrak baliabideen kudeaketa arduratsuaren garrantziaz sentsibilizatzeko.
Hondakinen Prebentziorako Europako Asteko hautagaitzak
Edizio honetan, Euskadi Europan ordezkatuko duten proiektu finalistak Hondakinak Prebenitzeko Europako Asteko sarietarako hautagaitza aurkeztu duten 225 ekimenen artean aukeratu dira. «Elikagaiak xahutzea gustu txarrekoa da» lelopean egindako ekintza horien xedea da gizarteko sektore guztiak inplikatzea jardunbide jasangarriak hartzeko eta hondakinak murrizteko, eta administrazioek, enpresek eta erakundeek jasangarritasunarekin duten konpromisoa nabarmentzen dute.
Euskadik aurkeztutako hautagaitzek bost kategoriatan biltzen dituzte ekimen onenak: ikastetxeak, elkarteak, administrazio publikoak, enpresak eta herritarrak. Euskadin ebaluatu ondoren, proiektuak Europako hautaketa-prozesu batera igaroko dira, eta bertan proposamen berritzaileenak eta eraginkorrenak nabarmenduko dira. Sariak emateko gala 2025eko ekainean ospatuko da.
Bizkaia Repara
‘Bizkaia Repara’ kanpaina Bizkaiko Foru Aldundiak diseinatu du, kontsumo-eredu jasangarriagoa sustatzeko. 50.000 euroko inbertsioarekin, foru-erakundeak 10 euroko 5.000 bonu jarri ditu herritarren eskura, atxikitako ehun establezimendu inguruk eskaintzen dituzten konponketa-zerbitzuetan erabiltzeko. Bonu horiek ez diete kostu gehigarririk sortzen erabiltzaileei, eta zuzenean eska daitezke parte hartzen duten saltokietan, 20 euroko edo gehiagoko konponketak ordaintzeko unean. Bizkaian bizi den 16 urtetik gorako egoiliar bakoitzak bost bonu baliatu ahal izango ditu, gehienez. Bonu horiek martxoaren 10era arte erabili ahal izango dira, baldin eta lehenago agortu ez badira.
Ekimen horri esker, era askotako produktuak konpondu ahal izango dira, hala nola ehunak, oinetakoak, altzariak, etxetresna elektrikoak, tresna elektronikoak, erlojuak eta norberak erabiltzeko eta etxean erabiltzeko gaiak. Ekimena onuragarria izango da bai erabiltzaileentzat, beren ondasunen bizitza baliagarria kostu txikiagoarekin luzatu ahal izango baitute, bai tokiko negozioentzat, alternatiba jasangarria eta ekonomikoa izango baitira neurrigabeko kontsumoaren aurrean. ‘Bizkaia Repara’ programak ekonomia zirkularraren balioak indartzen ditu, eta, aldi berean, murrizketa, berrerabilpena eta konponketa sustatzen ditu, garapen jasangarriaren funtsezko zutabe gisa.
Ekimen honen bidez, Bizkaiko Foru Aldundiak berretsi egiten du jasangarritasunarekin eta ekonomia zirkularraren sustapenarekin duen konpromisoa, herritarrei kontsumo arduratsuagoa errazten dieten ekintza zehatzak baliatuta. ‘Bizkaia Repara’ ingurumenaren gaineko eragina murriztearen garrantziaz sentsibilizatzeko eta etorkizun jasangarriagoa lortzen lagunduko duten ohiturak sustatzeko ahaleginaren adibide bat da.
Hondakinen Prebentziorako Europako Astea azaroaren 16tik 24ra egin zen, eta Europa mailan erreferente izaten jarraitzen du baliabideen eta hondakinen kudeaketa efizientea sustatzeari dagokionez, eta dei egiten die herritarrei ingurumena gehiago errespetatzen duten ohiturak har ditzaten.
Zabalgarbi en 2024: consolidación en sostenibilidad e innovación tecnológica
CADENA_SER
Zabalgarbi continúa consolidando su posición como un actor clave en el sector de la economía circular de Bizkaia. En 2024, la planta ha seguido implementando soluciones tecnológicas de vanguardia para optimizar el rendimiento energético y fortalecer su compromiso con la sostenibilidad. Entre los avances más destacados se encuentra la puesta en marcha del nuevo filtro de mangas, completada en 2023 con una inversión de 7 millones de euros.
Esta nueva tecnología permite reducir en un 50% la emisión de partículas en el aire y mejorar aún más la eficiencia del proceso industrial de Zabalgarbi. Ello no solo ha hecho que la planta siga cumpliendo con los más altos estándares europeos, sino que la ha posicionado como un referente en la adopción de soluciones innovadoras en el sector de la gestión de residuos.
Asimismo, facilita un mantenimiento más ágil y contribuye a la durabilidad de los equipos. De esta forma, la empresa mantiene su apuesta por la sostenibilidad, sin comprometer la capacidad de producir de manera eficiente energía para los hogares.
Sidenor eta Zabalgarbiri eman diete José Ignacio Arrieta Enpresa eta Gizarte saria
PETRONOR
Sidenor eta Zabalgarbik jaso dute José Ignacio Arrieta Enpresa eta Gizarte saria bere laugarren edizioan, atzo arratsaldean Bilbon egin zen ekitaldian. Sari honek euskal enpresen gizarte-erantzukizuneko eta Garapen Iraunkorreko Helburuen (GIH) aldeko jarduerak eta garapen sozioekonomikoari egindako ekarpena aintzatesten ditu. José Ignacio Arrieta izena du, Eusko Jaurlaritzako Industria eta Lan eta Gizarte Segurantzako sailburu eta Petronorreko administrazio-kontseiluko kide izandakoarena.
Estrategia Empresarial aldizkariak, BBKren eta Petronorren laguntzarekin, urtero antolatzen duen saria BBK Aretoan eman zen, enpresa, gizarte eta erakunde munduko ordezkari ugari bildu zituen ekitaldian.
Oraingo honetan, BBK, Petronor, Eusko Jaurlaritza, Confebask eta Eroski eta Alzola Basque Water enpresetako ordezkariek osatutako epaimahaiak, aurreko edizioko irabazle gisa, bi industria-enpresa saritu nahi izan ditu: Sidenor, kategoria orokorrean, jarduerak modu zintzo, etiko eta gardenean garatzeko bere politika korporatiboei balioa ema dielako; eta Zabalgarbi, ETEetan, enpleguari, ikerketari, osasunari eta mendetasunari eta desgaitasunari buruz nabarmentzen delako, besteak beste.
Enpresa biok Petronorrek 2019an hasi zuen zerrendarekin bat egiten dute, honen kasuan bere inguruko kolektiboei laguntzeko egindako lanagatik jaso zuen saria, konpainiak duela hamarkada batzuetatik egiten dituen gizarte- eta ingurumen-arloko ekintzen bidez; Biolanek 2021ean jaso zuen berea, eta Eroski eta Alzolak, 2022an, Erantzukizun Sozial Korporatiboko (ESK) ekintzak sistematikoki egiteko estrategiagatik eta GIHak integratzeko konpromisoagatik.
José Ignacio Arrieta Enpresa eta Gizarte saria Estrategia Empresarial aldizkariaren 25. urteurrenaren ondoren jarri zen abian, ESKekiko konpromisoagatik nabarmentzen diren enpresa, enpresa-elkarte, enpresaburu eta zuzendarien ahalegina aitortzeko. Aldi berean, José Ignacio Arrietaren konpromiso intelektuala eta bizi-konpromisoa gogorarazi nahi du. José Ignacio Arrieta Estrategia Empresarial-en sortzailea izan zen, eta ibilbide pertsonal eta profesional garrantzitsuko gizona, gizarte-erantzukizunaren eredu, eta Euskadiren ongizate sozioekonomikoari ekarpen ugari egin zizkiona.
Aldundiak milioi bat euro erabiliko ditu Bizkaiko udalerrietan hondakinen kudeaketa eraginkorra eta iraunkorra sustatzeko
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Foru erakundeak berriro ere konpostajea sustatzeko, zaborren gaikako bilketa areagotzeko eta berrerabiltzea eta hondakinen prebentzioa bultzatzeko udal eta mankomunitateentzako laguntzen ildoa abiarazi du. Foru egoitza elektronikoaren bidez apirilaren 3ra arte eskatu ahal izango diren dirulaguntza hauekin besteak beste honako jarduketa hauek finantzatuko dira: elikagaien xahuketarekin edo plastikoen erabilerarekin lotutako sentsibilizazio-kanpainak; telekontrol- eta identifikazio-sistemak ezartzea; eraikuntza- eta eraispen-hondakinak (EEH) kudeatzeko udal-ordenantzak garatzea; edukiontzien erabileraren optimizazioa; berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko hobekuntza teknologikoak dituzten hondakinak biltzeko ibilgailuak erostea; hondakinak kudeatzeko eta/edo prebenitzeko tokiko planak idaztea, edo edukiontziak erostea. 20.000 biztanletik beherako udalek 80.000 euro jasoko dituzte gehienez, eta 20.000 biztanletik gorako udalek gehienez 120.000 euro laguntzak jaso ahal izango dituzte.
Bizkaiko Foru Aldundiak bere gobernu-kontseiluan onartu du urtero lurraldean hondakinen kudeaketa eraginkorra eta iraunkorra sustatzeko abian jartzen duen laguntzen ildoa. Dirulaguntza hauek milioi bat euroz hornituta daude eta udal eta mankomunitateei zuzentzen zaizkie, foru erakundeak ezarritako helburu orokorretan toki mailan aurrera egitea ahalbidetuko duten hainbat jarduketa gara ditzaten, Europar Batasunak ezarritako hierarkiarekin bat hondakinetan dauden baliabideak aprobetxatzeko. Azken batean tokiko erakunde horiek motibatu eta lagundu nahi dira, konpostajea sustatzeko, zaborren gaikako bilketa areagotzeko eta hondakinen berrerabilera eta prebentzioa sustatzeko.
Zehatzago esanda laguntza hauekin sei eremutako neurriak finantzatuko dira:
- Hondakinen prebentzioa eta ingurumen-hezkuntza, besteak beste elikagaiak xahutzearekin, plastikoak erabiltzearekin eta gauzak konpontzearekin, berrerabiltzearekin eta birziklatzearekin lotutako sentsibilizazio-kanpainak abian jarriz edo ingurumen-hezkuntzako zerbitzuak emanez (300.000 euro).
- Hondakinak biltzeko eta kontabilizatzeko prozesua digitalizatzea telekontrol- eta identifikazio-sistemak ezarriz, edo konposta jatorrian kuantifikatzea (200.000 euro).
- Aholkularitza teknikoa eta prestakuntza eraikuntza- eta eraispen-hondakinak kudeatzeko udal-ordenantzak garatzeko eta edukiontzien erabilera optimizatzeko; era berean, arlo honen barruan sartzen da hondakinak kudeatzeko eta/edo prebenitzeko tokiko planak idaztea, edo hondakinen udal edo eskualde mailako laginketak, karakterizazioak eta konposizio-azterketak egitea (100.000 euro).
- Bilketa espezifikoak, legez kanpoko isurketak jaso eta ezabatzeko sistemak edo tresna elektriko eta elektronikoen hondakinak atez ate biltzeko sistemak ezarriz (100.000 euro).
- Berotegi-efektuko gasen emisioak murrizteko hobekuntza teknologikoak dituzten hondakinak biltzeko ibilgailuak erostea. Eremu honetarako laguntzen munta osotik 100.000 euro destinatuko dira.
- Kudeaketarako baliabideetan inbertitzea, barne hartuta hondakinak biltzeko udal-edukiontziak, poltsa konpostagarriak, merkataritzako eta ostalaritzako frakzio berrerabilgarriak eta birziklagarriak biltzeko edukiontziak eta kuboak erostea; sarrailak, giltzak, autokonpostagailuak, konpostagailu komunitarioak eta birringailuak. Laguntzen barruan ekintza hauek 200.000 euroko aurrekontua dute.
Udalek eta mankomunitateek eskuratu ahal izango duten zenbatekoa garatu beharreko ekintzaren kostuaren % 100era irits daiteke baina, hori gorabehera, toki erakundeek 80.000 euroko gehieneko zenbatekoa jaso ahal izango dute 20.000 biztanletik beherako udalerrien kasuan eta 120.000 eurokoa 20.000 biztanletik gorako udalerrien kasuan.
Laguntzak norgehiagoka-erregimenean emango dira eta apirilaren 3ra arte eskatu ahal izango dira.
Bizkaiak agregakinak errepideen zoladurak sendotzeko berrerabiltzeko plana abian ipini du BI-3631 errepidean
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Errepideak artatzeko ekimen honetan ekonomia zirkularra eta berrikuntza biltzen dira. Hain zuzen ere, bost errepide-tartetan nahaste epelez sendotuko da zoladura. Nahaste horretan fresaketaren ondoren birziklatutako materialaren % 80 berrerabil daiteke. Lehenengoz BI-3631 errepideko Gueñes eta Sopuerta arteko 12,8 kilometroko tarte batean aplikatuko da.
Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako Sailak BI-3631 errepideko Gueñes eta Sopuerta arteko tarte batean egingo du errepideen zoladurak agregakinez egindako nahaste epelez sendotzeko egiteko asmoa duen bost jarduketetako lehena. Ekimen hau Bizkaiko Bide Azpiegiturak Berritzeko 2020-2023 Planaren barruan dago. Plan horren arabera, Europaren gidalerroak aintzat hartuz, teknika berriak erabiliko dira ekonomia zirkularra sustatzeko eta errepideak mantentzeko lanak jasangarriagoak eta ingurumenerako egokiagoak izateko
esan du Imanol Pradalesek.
Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako diputatuak esan du zoladurak funtsezkoak direla errepideetan, eta etengabeko arreta eskatzen dutela. Errepideetako zoladurek arreta berezia eskatzen dute, haien egoerak eragin zuzena baitauka bide-segurtasunean, zerbitzuaren kalitatean, eta errepidearen iraunkortasunean. Horregatik, nahiko sarritan sendotu eta konpondu behar izaten dira, eta horretarako materialak eta dirua behar izaten dira. Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako Sailak zenbait urte eman ditu probak egiten materialak berrerabiltzeko teknika berriak aplikatzeko, esaterako fresatutako nahaste bituminosoen hondarrak
azaldu du.
Fresatutako materialak berriz erabiltzea onuragarria da ekonomiaren aldetik zein ingurumenerako, eta ekonomia zirkularra sustatzen duen jarduketa da. Europaren gidalerroen arabera sektore eta administrazio publiko guztiek diseinu eta politika egokiak bultzatu behar dituzte hondakin gutxiago sortzeko, birziklatutako materialak berrerabiltzeko diseinuan eta ekoizpenean, birziklatzea sustatzeko, karbono-aztarna eta aztarna ekologikoa txikitzeko, besteak beste.
Zoladuretarako nahasteak fabrikatzeko erabiltzen diren tekniketako bat nahaste epela da. Teknika honek hainbat onura dauzka. Batetik, fresatutako material birziklatu gehiago berrerabiltzeko aukera ematen du. Berotan aplikatzen diren tekniken bidez eta ohiko instalazioetan fresatutako materialaren % 25 erabil daiteke berriro gehienez; nahaste epelen teknika erabiliz gero, berriz, materialaren % 80 erabil daiteke berriro.
Gainera, birziklatze epelean aglutinatzaile modura emultsio bat erabiltzen da, eta horregatik fabrikazio-tenperatura birziklatze berokoa baino baxuagoa da: 100 °C inguru, beroan 160 °C. Hori onuragarria da ingurumenerako, eta energia gutxiago kontsumitzen da.
Nahaste epelaren teknika EAEko zoladuren arauaren T3 eta T4 kategorietako trafikoa dagoen errepideetan aplikatu daiteke. Hain zuzen ere, planaren arabera 5 tartetan aplikatuko da, guztira 24,3 kilometro.
| DENOMINACIÓN DEL TRAMO | CARRETERA | PUNTOS KILOMÉTRICOS | LONGITUD TOTAL (km) |
|---|---|---|---|
| Güeñes – Sopuerta | BI 3631 | P.K.21+200 al P.K 34+00 | 12,8 |
| Arrigorriaga-Arkotza (por Zaratamo) | BI-3701 | P.K. 10+00 al P.K.13+00 | 3 |
| Etxebarria | BI-2636 | P.K.53+200 a P.K.58+00 | 5 |
| Bajada Bikotxgane-Orozko | BI-3513 | P.K.30+00 a P.K.39+00 | 9 |
| Acceso a emisora (TVE Sollube) | BI-4207 | P.K.28+010 -P.K.32+560 | 4,50 |
Lehenengoz BI-3631 errepideko Gueñes eta Sopuerta arteko tarte batean aplikatuko da. Lan hauetan 3.244.000 euro inbertituko dira, zoladuran eta drainatze-sisteman dauden akatsak aztertu ondoren. Horretarako, zoladuraren birgaikuntza proiektua egin behar da, eta lurrak egonkortzeko elementuak ipini beharko dira.
Eusko Jaurlaritzak 18 milioi euro baino gehiago bideratuko ditu, Next europar funtsen bitartez, ekonomia zirkularra sustatzeko laguntzetara
EUSKO JAURLARITZA
Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumen Sailak 18 milioi euro baino gehiago bideratuko ditu hondakinen araudia inplementatzen laguntzera eta ekonomia zirkularra sustatzera zuzendutako 79 proiektu bultzatzeko.
Laguntza-ildo hau Euskadiko Berreskuratze, Eraldaketa eta Erresilientziarako inbertsioen Euskadi Next programan jasotako jarduerei dagokie gehienbat –inbertsio horiek NextGenerationEUtik datozen funtsez finantzatzen dira-. Europako Batzordeak eta Europako Parlamentuak berreskurapenerako sortutako aldi baterako tresna hori, 750.000 milioi euroko zuzkidura duena Europar Batasuneko lurralde osorako, lagungarria izango da Europa ekologikoagoa, digitalagoa eta erreslienteagoa izan dadin, eta oraingo zein etorkizuneko erronketara hobeto egokitu dadin.
Eusko Jaurlaritzaren laguntzak bideratuko dira 2026ra arte garatuko diren eta lau lehentasunezko eremu hauetara zuzenduko diren proiektuetara: gaikako bilketa berrien ezarpena, batez ere biohondakinena, baita oraingoen hobekuntza ere; gaika bildutako biohondakinen tratamendurako instalazio espezifikoen eraikuntza; gaika bildutako beste hondakin-fluxu batzuk berrerabilpenerako prestatzeko eta birziklatzeko instalazio berrien eraikuntza; eta bilketa, triaje eta sailkapenerako instalazioei, oraingo tratamendu mekaniko-biologikoko instalazioen hobekuntzari, eta Berreskuratutako Erregai Solidoak prestatzeko instalazioei dagozkien inbertsioak.
Ildo honekin lagundutako 79 proiektuetatik, 34 Gipuzkoan gauzatuko dira; 27, Bizkaian; eta 18, Araban. Erakunde onuradunak udalerriak dira, eta baita beste erakunde batzuk ere, hala nola Foru Aldundiak, mankomunitateak edo kuadrillak.
Trantsizio ekologikoa eta enpleguaren sorrera
Laguntza hauen helburua da euskal ekonomia eta gizartea jasangarriagoa izatea eta trantsizio ekologiko eta digitalaren erronka eta aukeretarako hobeto prestatuta egotea; halaber, gizarte-kohesioa ere hartzen da helburutzat, lanpostu berrien sorrerarekin. Emandako proiektuak gauzatuta, Euskadik espero du 2025erako biohondakinen bilketa orokorra izatea udalerri guztietan, eta horregatik proiektu eta esleipen asko frakzio organikoaren bilketa eta tratamendua hobetzeko izango dira.
Hori guztia epe ertainerako ikuspegi batez, alegia, Euskadi europar eremuko eskualde erreferente gisa kokatzea ekonomia zirkularraren alorrean; bertan, ingurumena lehiakortasunaren eta enplegu-sorreraren funtsezko faktore bilakatzen da, eta hazkunde ekonomikoa desakoplatzen da baliabide naturalen kontsumotik, hondakinen sorreratik eta berotegi-efektuko gasen isurketatik. Horiexek dira Euskadiko Itun Berdea osatzen duten helmugak. Berau Eusko Jaurlaritzak sustatzen duen garapen inklusibo eta jasangarriaren eredua da, eta hor txeratzen da Euskadiko Ekonomia Zirkularraren eta Bioekonomiaren 2024 Plana.
Udal hondakinen berrerabilpen eta birziklapenerako helburuak hiru denbora-horizontetarako ezarri dira: % 55eko helburua 2025ean, % 60koa 2030ean, eta % 65ekoa 2035ean. 2035ean, gainera, hondakin horiek guztira sortutako udal hondakinen isurketaren % 10 izango dute gehieneko mugatzat. Helburu horiei ontzien eta ontzi-hondakinen birziklapenerako 2025 eta 2030erako ezarritako helburuak gehitu behar zaizkie, bai globalak eta bai materialen araberakoak.
Hondakinen kudeaketaren, baliabideen erabilera efizientearen eta klima-aldaketari aurre egiteko ekintzaren ikuspegitik lortutako onurei, gainera, hondakinak biltzeko, berrerabilpenerako prestatzeko eta birziklatzeko jardueren sustapenaren ondorioz lortutako enplegu-sorrerari lotutakoak gehitu behar zaizkie.
Prebentzioa eta berrerabilpena
Hondakin onena sortzen ez den hondakina da, edo, horren ezean, sortu eta gero tratamendu egoki bat jaso dezakeena, alegia, ekoizpen-ziklora jatorrizko materialaren ezaugarri berberekin berriz sartzea –jatorrizko lehengaia degradatu gabe- ahalbidetzen dion tratamendu bat jaso dezakeena. Horregatik, prebentzioa eta berrerabilpena funtsezko zutabeak dira hondakinen sorrera saihesteko; birziklapenerako prestaketa, birziklapena, gainerako balorizazioak eta eliminazioa, berriz –lehentasun hurrenkera horretan-, jadanik sortuta dagoen hondakin bat baliabidea izaten jarraitu ahal izan dezan bultzatu behar diren aukerak dira.
Laguntza horiekin lagundutako 79 proiektuen artean, nabarmentzekoa da, adibidez, Araban, Arabako Foru Aldundiarena, kontsumo-produktuen bigarren eskuko konponketa eta salmenta sustatzera bideratutako ekimenarekin. Proiektu honen bidez (1.850.000 €) herritarrek baztertutako produktuen bilketa erraztu nahi da, bigarren bizitza baterako berreskuratzearen bideragarritasunari buruzko lehen diagnostiko baten ondoren, berreskuratu eta salgai jar daitezkeenak, hala nola altzariak, ehunak, etxetresna elektrikoak, lorezaintzako materiala edo Gasteizko eta Arabako Lautadako konpostaje-plantetarako materiala (1.618.319 €).
Gipuzkoari dagokionez, Gipuzkoako Foru Aldundiaren proiektuak nabarmentzen dira; bestalde, Zubietan hiri-hondakin solidoak berrerabiltzeko prestatzeko zentro bat aurkeztu da (1.789.042 €), hondakin bihurtu diren produktuen edo osagaien egiaztapena, garbiketa edo konponketa egiteko. Tamaina handiko hondakinak, ehunezkoak eta TEEH izenekoak (tresna elektriko eta elektronikoen hondakinak) kudeatu nahi dira, edo Plasticenergy SL eta ECOCIR enpresen proiektuak, plastikoa balorizatzeko eta bigarren mailako materialak sortzeko planta eta prozesu berrien garapena bultzatzen dutenak (2.000.000 €).
Bizkaian, Garbiker Bizkaiko Foru Aldundiko enpresa publikoak aurkeztutako proiektua nabarmendu behar da, bereizita jasotako biohondakinak tratatzeko instalazio espezifikoak eraikitzeari buruzkoa (1.761.866 €). Konposta sortzeko bio-hondakinen tratamenduaren garrantzia etxeetan hondakin gisa edo konposteko jarduera sozioekonomiko gisa sortzen diren material organikoen balorizazioan datza, lurzoru degradatuak berreskuratzeko, nekazaritzarako edo florarako substratu gisa erabiltzeko egokia baita. Proiektu honen bidez, eskualdeko 3 konpostatze-planta eraiki nahi dira, urtean 2.000 tona elikagai-hondar har ditzaketenak. Beste proiektu aipagarri batzuk Garbiguneen sarea edo Artigasko tratamendu mekaniko biologikoko planta hobetzera bideratuta daude.
Informazio gehiago: https://ekogarapena.eus/nextgen22
El sector de la gestión de residuos no explota su capacidad de producción de energía
RETEMA
Teniendo en cuenta que los estados miembros de la Unión Europea alcanzaron recientemente un acuerdo político para la reducción voluntaria de la demanda de gas natural en un 15 % este invierno, y que la Comisión Europea ha presentado recientemente el Plan REPowerEU en respuesta a las dificultades y la perturbación del mercado energético mundial causado por la invasión rusa de Ucrania, el sector de la gestión de residuos no está (todavía) explotando toda su capacidad de producción y ahorro de energía.
En este contexto es fundamental poner fin a la dependencia de la UE de los combustibles fósiles rusos y hacer frente a la crisis climática “a través del ahorro de energía, la diversificación de los suministros energéticos y el despliegue acelerado de energías renovables para reemplazar los combustibles fósiles en viviendas, industria y generación de energía”. [1] Aquí, el sector de la gestión de residuos tiene un papel fundamental que desempeñar como:
- Las operaciones de reciclaje y recuperación de residuos ahorran recursos materiales, energía y emisiones de CO2 al evitar la extracción, procesamiento y uso de materias primas vírgenes y combustibles fósiles; y
- la electricidad y el calor producidos a partir de residuos a través de la incineración y la digestión anaerobia se generan a partir de una fuente local, fiable y segura, lo que permite diversificar nuestro suministro energético, en particular en lo que respecta a las redes de calefacción y refrigeración urbanas, y acelera el despliegue de energías renovables.
- Reciclar una lata de aluminio ahorra el 90% de la energía necesaria para producir una nueva
- Una bolsa de basura se convierte en la energía necesaria para 7 duchas calientes
- Las plantas de valorización energética en Europa pueden actualmente suministrar electricidad a 18 millones de habitantes y calor a 15,2 millones de habitantes
- La producción de energía de las plantas de conversión de residuos en energía es aproximadamente un 50 % renovable
- El sector de la gestión de residuos es casi neutro en CO2 y se convertirá en un ahorrador neto de CO2 con un enorme potencial de reducción de emisiones: solo mediante la aplicación exitosa de la legislación municipal actual sobre residuos y los mismos objetivos de reciclaje y vertido de residuos industriales y comerciales para 2035 en toda la UE27 + Reino Unido, podría ahorrarse 150 Mt CO2eq. Esto representa casi la mitad de las emisiones de España en 2019
Para que el sector pueda cumplir su papel y lograr desarrollar su capacidad plena, estas contribuciones positivas deben ser plenamente reconocidas, haciendo que el sector de la gestión de residuos sea elegible para cualquier herramienta regulatoria relevante. Para ello, el sector reclama:
- La preservación del estatus de residuo biodegradable en la Directiva de Energías Renovables
- El reconocimiento de la recuperación de energía (R1) a partir de residuos no peligrosos, residuales y recogidos selectivamente en la taxonomía de la UE como una actividad que contribuye sustancialmente a una economía circular
- La implementación de medidas que fomenten los mercados de recuperación y reciclaje en la UE a través de:
- apoyo publico;
- objetivos obligatorios de contenido reciclado en la legislación sectorial;
- criterios obligatorios de contratación pública ecológica;
- incentivos económicos (es decir, IVA reducido para productos que reincorporen materias primas provenientes del reciclaje); y
- Criterios de eliminación de residuos en toda la UE, cuando sea factible, para facilitar las exportaciones de materias primas secundarias del reciclaje dentro y fuera de la UE.
CEWEP ve contraproducente incluir la incineración de residuos en el Sistema de comercio de emisiones de la UE
RESIDUOS PROFESIONAL
La Confederación Europea de Plantas de Valorización Energética de Residuos (CEWEP) considera que incluir a su sector en el régimen de comercio de emisiones (ETS) no ayudaría a alcanzar los objetivos climáticos y de sostenibilidad de la UE, e incluso podría ser perjudicial al desviar toneladas de residuos no reciclables hacia formas de eliminación más baratas y con mayor impacto, como los vertederos.
En el contexto de la revisión del ETS de la Unión Europea, la organización ha aportado una serie de argumentos para que sean considerados al examinar la contribución del sector de los residuos a esos objetivos. Así, defiende que la incineración de residuos municipales y peligrosos esté exenta del actual régimen de comercio de derechos de emisión, ya que las plantas de conversión de residuos en energía «forman parte de un sistema integrado de gestión de residuos, mientras que el ETS es un mecanismo de mercado».
Para CEWWP, la aplicación de medidas como el ETS UE exclusivamente a las plantas de valorización energética (y no a todo el sector de los residuos) sería «contraproducente», ya que «el mercado fomentaría el desvío de algunas corrientes de residuos hacia vías más baratas y menos respetuosas con el medio ambiente».
«La incineración de residuos, como todas las demás industrias, debe contribuir y contribuye a la mitigación de los gases de efecto invernadero», dice el presidente del CEWEP, Paul De Bruycker. «Sin embargo, la ampliación del Régimen de Comercio de Derechos de Emisión de la Unión Europea a la incineración de residuos no supondría una disminución real de las emisiones de gases de efecto invernadero de las plantas de valorización energética. Se aplicaría demasiado lejos de la fuente de CO2 -productos y envases de plástico que nos llegan como residuos no reciclables-, y por lo tanto no tendría el efecto deseado», añade.
Muchos países aún dependen del vertedero
A diferencia de otras industrias, los operadores de las plantas de valorización energética no pueden elegir las características o la huella de carbono de los insumos de sus instalaciones -residuos que no pueden ser reciclados-. Por ello, el sector cree que «si se añaden costos suplementarios relacionados con el carbono a los impuestos que ya se imponen a estas plantas en numerosos Estados miembros de la UE, el tratamiento de los residuos resultará más caro para los municipios y, por lo tanto, para los ciudadanos». Al mismo tiempo, esta medida «no provocaría ningún efecto de control adicional» de los gases de efecto invernadero (GEI). Y además, «aumentaría el precio del reciclaje», ya que las plantas de valorización energética de residuos tratan también los rechazos de las plantas de clasificación y reciclaje.
Para CEWEP, encarecer la valorización energética podría ser incluso contraproducente para el clima, teniendo en cuenta que numerosos Estados miembros de la UE siguen dependiendo en gran medida de los vertederos (más baratos) y podrían inclinarse a seguir depositando sus residuos en ellos, a pesar de su fuerte impacto climático.
En el caso de los residuos plásticos no reciclables (la fuente del CO2 fósil) tratados en las plantas europeas de valorización energética, las únicas alternativas para CEWEP son los vertederos, la exportación a otros países -a menudo con normas ambientales y sociales más bajas que en Europa- o el tratamiento en plantas industriales que no tienen que cumplir los mismos requisitos ambientales.
Incineración de residuos sanitarios
Por otra parte, la incineración permite «destruir de forma segura y permanente» los contaminantes presentes en estos residuos. De hecho, CEWEP destaca que la importante tarea higiénica que cumplen las plantas de valorización energética de residuos para la sociedad ha quedado demostrada durante la pandemia de la COVID-19, «cuando los residuos infecciosos de hospitales, instalaciones sanitarias y hogares fueron tratados de forma segura con altas temperaturas en plantas de incineración de residuos en toda Europa».
La organización concluye que las plantas europeas de valorización energética de residuos compensan las emisiones de GEI «mediante el desvío de los vertederos, la sustitución de los combustibles fósiles en la producción de energía y la recuperación de material de las cenizas de fondo». Además, están «explorando tecnologías de captura y almacenamiento de carbono» cuando esta sea posible.
Aprobado el Decreto que regula el compostaje doméstico y comunitario en Euskadi
RESIDUOS PROFESIONAL
El Consejo de Gobierno Vasco, a propuesta del Departamento de Medio Ambiente, Planificación Territorial y Vivienda, ha aprobado el Decreto por la que se establece el régimen jurídico y las condiciones técnicas de las instalaciones y actividades del compostaje de cercanía; es decir, el producido por hogares, comunidades de vecinos y ayuntamientos, cuyo volumen no exceda de 10 metros cúbicos. Se trata del primer decreto que se dicta en todo el Estado para regular este tipo de actividades.
El impulso al compostaje doméstico y comunitario se recoge como un objetivo en el Plan de Prevención y Gestión de Residuos del País Vasco. Sin embargo, se carecía de una regulación específica, lo que ha hecho necesario abordarla mediante esta disposición normativa, tal y como, además, han solicitado las Diputaciones Forales en el seno del Organismo de Coordinación de Residuos Urbanos.
De hecho, dichas iniciativas venían implantándose y desarrollándose en Euskadi sin un marco suficientemente definido que estableciera límites entre este tipo de actuaciones de prevención de residuos en sentido amplio y aquellas otras actividades de tratamiento de residuos sometidas a autorización de gestión. Por ello, con la finalidad de proteger el medio ambiente y la salud de las personas, el decreto aprobado establece las condiciones que deben reunir las instalaciones y actividades donde se composten los biorresiduos de origen doméstico, fijándose requisitos sobre los residuos que pueden ser objeto de compostaje comunitario, la ubicación y características de las instalaciones, y los controles del proceso y de calidad del compost resultante.
Asimismo, se impone la necesidad de que las instalaciones dispongan de una persona titular y un responsable técnico, cuyas funciones quedan también especificadas. Los residuos asimilables a los domésticos generados en centros educativos también pueden ser compostados en el lugar en el que se producen.
Los biorresiduos constituyen una fracción muy importante de los residuos generados en los hogares como, así como los similares a los anteriores generados en servicios e industrias. En Euskadi suponen el 28% de los residuos domésticos, un total de 317.781 toneladas en 2016.
Respecto a los posibles usos del compost producido, el Decreto se remite a la normativa aplicable según el uso al que se pretenda destinar el material. En ausencia de una reglamentación específica, se posibilita que las personas usuarias puedan utilizar el compost obtenido en sus propios terrenos, con la cautela de evitar el contacto con la cadena alimentaria.
Birziklatzeko gaikako bilketaren portzentajea % 4,65 hazi da Bizkaian 2017an
BIZKAIKO FORU ALDUNDIA
Iraunkortasuna eta Ingurune Naturala Zaintzeko foru diputatuak eskertu egin du azken urteetako emaitzak hobetzearen eta Europak ezarritako helburuetara hurbiltzearen ondoreetarako birziklatzearekin konpromiso handiagoa eskatuz Ahaldun Nagusiak egin zuen deialdiaren ostean herritarrek egin duten ahalegina. Iaz 637.728 tona hondakin ekoitzi ziren. Hazi egin da hondakin organikoen, paperaren-kartoiaren, beiraren eta ontzien gaikako bilketa. Aurten, berriz ere eta azken bost urteetako joera berretsiz, jaitsi egin da amaieran baztertzen den zatikiaren bilketa. Hondakindegira eramaten diren hondakinak % 2,61 gutxitu egin dira; ildo horretatik, azpimarratu egin behar da Bizkaian aurretiazko tratamendurik gabe hondakindegietara eramaten diren hondakinen portzentajea % 1,88 dela, ezarrita dagoen zero isurketa gordineko helmugatik oso hurbil.
Birziklatzeko gaikako bilketaren tasa % 4,65 hazi da Bizkaian 2017an zehar eta gure Lurraldean tratatu ziren hondakinen % 48,43koa izan zen, Foru Aldundiak gure Lurraldeko Hondakinen Behatokiaren bidez jaso dituen datuen arabera.
Iraunkortasuna eta Ingurune Naturala Zaintzeko foru diputatuak, Elena Unzuetak, eskertu egin du Ahaldun Nagusiak, Unai Rementeriak, iaz hobeto eta gehiago birziklatzeko egin zuen deialdiaren ostean herritarrek egin duten ahalegina. “Herritarrek, beraz, beren gain hartu dute Ahaldun Nagusiak iaz aurkeztu zien erronka. Birziklatzearekin konprometituta daudela erakutsi dute. Eta horri esker, gertuxeago gaude Europak ezarritako helburuetatik. Hala ere, oraindik ere, egin gabeko bidea dago. Baina gaikako bilketako tasaren gehikuntza aurrerapauso bat da. Beste bultzada bat. Eta norabide berean jarraitu behar dugu. Europak markatzen dizkigun helburuetarantz. Izan ere, helburu horien bidez, ekonomia biribileko eredu baterantz abiatu ahal izango gara, zeinean bultzatzen diren lehiakortasuna, hazkunde ekonomiko iraunkorra eta enpleguaren sorrera. Horrez gainera, Europaren helburuak betetzeak aurrizki bat ekarriko die udalei zein mankomunitateei; ondorioz, baliabide ekonomiko gehiago esleitu ahal izango dizkiete beste zerbitzu publiko batzuei. Birziklatzen badugu, guztiok irabazten dugu. Birziklatzea apustu zentzuduna eta egin beharrezkoa da; ezinbestekoa, lurralde moderno eta arduratsua izan nahi badugu”, adierazi du Unzuetak.
Gutxitu egin da, % 2,61, hondakindegietara eramaten diren hondakinen kopurua eta portzentaje hori gure Lurraldean tratatu zen munta osoaren % 16,47koa izan da. Hondakindegietara eramaten diren hondakinen kopuruaren murrizketa Bizkaiko Foru Aldundiak markatu dituen beste helburuetako bat da; halaber, erakundeak bere buruari ezarri dizkion lehentasunen artean zero isurketa gordina dago (hondakindegietara aurrez tratatu gabeko hondakinik ez eramatea). Gai honi dagokionez Bizkaian hondakindegietara eraman diren hondakin gordinen portzentajea 2017an % 1,88koa izan da, foru erakundeak ezarritako % 0ko helburutik oso hurbil dagoena.
Halaber, iaz % 2,04 gutxitu da balorizazio energetikorako destinatzen den hondakinen kantitatea.
Oro har hondakinen sorkuntzaren munta osoa hazi egin da eta 637.728 tonakoa izan da, 2016ko kopurua 605.232 tona izan zenean; dena dela, hazkuntza hori gaika bildu diren hondakinen kopuru orokorraren hazkuntza baino baxuagoa izan da, hori 37.913 tona izan baita.
Sortu diren hondakinen kantitate oso horretatik 355.363 tona amaieran baztertu egiten den (gaika biltzen ez diren) frakziokoak izan dira; beraz, arlo horretan jaitsiera gertatu da 2016ko ekitaldiarekin alderatuta eta mantendu egiten da azken bost urteetako beheranzko joera.
Gaikako bilketaren datuen arabera gairik gehienen bilketan hazkuntza gertatu da. Tona bolumenik handiena izan duena, berriz ere, papera-kartoia izan da; gai horretan 84.947 tona bildu ziren, 2016an baino 8.339 tona gehiago. Horren atzetik kokatu dira beira (25.655 tona, aurreko urtean 25.355 izan zirenean), ontzi arinak (16.913 tona, hau da, 2016an baino 952 tona gehiagorekin) eta hondakin organikoak (8.139 tona, 2016an 6.613 tona izan zirenean).
Azken gai horren emaitzen arabera esan behar da konposta egiteko hondakinen gaikako bilketari dagokionez hazkuntza % 0,21ekoa dela, 2016ko % 1,14tik 2017ko % 1,35era igo delako. Bizkaiko Foru Aldundiaren lehentasunen artean portzentaje hori gehitzea dago eta horretarako ahalegin handia ari da egiten, laguntzak emanda, bosgarren edukiontziaren ezarpenean; laguntza horien munta 4,6 milloi euro izan da 2012tik 2017ra eta aukera eman du dagoeneko 95 herritan edukiontzi marroia jartzeko. Gai organikoen bilketaren sustapen hau, aldi berean, joan den urtearen amaieran Lea Artibai eskualdean hasi zen froga pilotua bezalakoekin lortu nahi da. Froga pilotu honen bidez gai organikoaren bilketan arrain eta haragien hondakinak sartu dira, hala sukaldean erabilitakoak nola gordinak.
Beste alde batetik, Bizkaiko Garbiguneetan 2017an zehar guztira 26.632 tona jaso dira, eta 265.263 pertsona izan dira Garbiguneen zerbitzu hau erabili dutenak.
Baliokidetzak
2017ko balantzea kontuan hartuta, honako hauek esan daitezke:
- Baztertzen den frakzioarekin egin diren tratamenduekin Bizkaiko etxeetan kontsumitzen den energiaren % 40 ekoiztea lortzen da.
- Biltzen diren bio-hondakinei eta sortu den konpostari esker San Mames moduko 1.000 zelai ongarritu daitezke.
- Gure Lurraldean biltzen diren ontzi arinei esker urte baten 5,8 milioi litro erregai fosilen baliokidea aurrezten dugu.
- Bizkaian urte baten birziklatzen den beirari esker 20,3 milioi botila ekoizten dira, hau da, gure Lurraldean 10 urtetan ekoizten den txakolina botilaratzeko beste.
- Garbiguneetan urte baten zehar biltzen diren eta birziklatzen diren eraikuntzako eta eraispenetako hondakinek, besterik gabe, kontrolik gabeko isurketen 5.000 gune eragingo zituzten.